Ενότητα 10 - Μυστήρια, επιστημονική φαντασία
Όνειρα για ταξίδια στ’ αστέρια
Χαμένοι πολιτισμοί - Ατλαντίδα
Ο μύθος της Ατλαντίδας
Το μυστήριο της Ατλαντίδας αποτελεί τον πιο πολυσυζητημένο ίσως μύθο. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να αποδείξει ότι υπήρξε και πού ακριβώς βρισκόταν. Παρόλα αυτά, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η καταστροφή του Μινωικού πολιτισμού και της αρχαίας Θήρας ταυτίζεται με τη χαμένη Ατλαντίδα.
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για την Ατλαντίδα πηγάζουν από τον Αθηναίο φιλόσοφο Πλάτωνα (427-347 π.Χ.) ο οποίος μας αφηγείται ότι οι Ατλαντες ήταν ένας λαός με υπερφυσικές ικανότητες και θεϊκή καταγωγή, που ζούσαν ειρηνικά σε ένα εύφορο νησί πέρα από τις Πύλες των Ηρακλειδών. Στην αρχαιότητα, οι Ηράκλειες Πύλες ήταν τα στενά του Γιβραλτάρ, άρα πιθανότατα βρισκόταν κάπου ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αμερική. Όπως θα δούμε όμως παρακάτω, νεότερα στοιχεία έρχονται να ανατρέψουν τις αρχικές θεωρίες.
Όλα αυτά τα διδάχθηκε από τον Αιγύπτιο ιερέα Σάις, σε ένα ταξίδι στη μακρινή Αίγυπτο και τα αφηγήθηκε στους μαθητές του Κριτία και Τιμαίο, στο έργο «Ατλαντικός Λόγος». Ανάμεσα στα σπουδαία και θαυμαστά που άκουσε, ήταν ότι οι Ατλαντες σταδιακά άρχισαν να χάνουν τη θεϊκή τους δύναμη. Όταν κυριεύτηκαν από ανθρώπινες αδυναμίες αποφάσισαν να στραφούν ενάντια σε άλλους εύπορους λαούς με σκοπό την υποταγή. Γι΄ αυτό ταξίδεψαν προς τη Μεσόγειο, ώσπου συναντήθηκαν με τους παντοδύναμους και γενναίους Αθηναίους, από τους οποίους ηττήθηκαν για πρώτη φορά. Μετά από εξαντλητικές όμως μάχες, οι Αθηναίοι τελικά λύγισαν. Οι θεοί τότε εξοργίστηκαν με τους Ατλαντες, κι αποφάσισαν να τους τιμωρήσουν με παντοτινό αφανισμό. Τόσο μεγάλη ήταν η οργή, που τους κατάστρεψαν μέσα σε μία μόνο νύχτα, αφήνοντας πίσω μόνο μάζες από λάσπη και πυκνούς καπνούς.
Ο Πλάτων.
Τι κοινό έχει η Σαντορίνη με τη χαμένη Ατλαντίδα; Η αρχαία Θήρα ήταν ένας τέλειος επίγειος παράδεισος, που καταστράφηκε περίπου το 1.500 π.Χ., μαζί με ένα πλήθος από γειτονικά παράλια, συμπαρασύροντας λαμπρά δείγματα πολιτισμού του Αιγαίου. Η περιγραφή της ταιριάζει απόλυτα με τα λεγόμενα του Πλάτωνα για τη μυθική χώρα των Ατλάντων που καταστράφηκε ολοσχερώς, χωρίς να αφήσει ίχνος πίσω της.
Στην επιστολή προς Κριτία εξηγείται το πώς δημιουργήθηκε η Ατλαντίδα και γιατί είχε σχήμα κυκλικό σαν δαχτυλίδι, με θάλασσα κι ένα μικρό νησάκι στη μέση (έτσι ακριβώς όπως ήταν η αρχαία Θήρα, λίγο πριν από τη μεγάλη έκρηξη). «Όταν οι θεοί μοιράστηκαν τη γη, ο Ποσειδώνας έλαβε την Ατλαντίδα και την παρέδωσε στους γιους του τους ημίθεους για να την καλλιεργήσουν. Ένας από αυτούς παντρεύτηκε την Λευκίππη και έκαναν την Κλειτώ, που την ερωτεύτηκε ο Ποσειδώνας και θέλησε να την κάνει για πάντα δικιά του. Τότε διάλεξε ένα μέρος και το προστάτεψε με κυκλικές ζώνες από εύφορη γη και θάλασσα ώστε να της εξασφαλίσει παραδεισένια ζωή (σαν να βλέπουμε στο χάρτη την Κρήτη μαζί με την αρχαία Καλλίστη)».
Το όνομα Ατλαντίδα προέρχεται πιθανότατα από το μυθικό γίγαντα Ατλαντα, που κρατούσε στους ώμους του ολόκληρη τη γη και τον ουρανό. Σύμφωνα με τις ανακαλύψεις των Αμερικανών γεωλόγων Χάικεν και ΜακΚόϋ που έγιναν στη Σαντορίνη το 1990, όλα παραπέμπουν στη διάσημη τοιχογραφία που βρέθηκε στο δυτικό κτίριο του Ακρωτηρίου. Εδώ βλέπουμε μια παραλία της αρχαίας Θήρας με εύπορη ζωή πάνω σ΄ ένα κεντρικό νησάκι που βρεχόταν από θάλασσα γύρω-γύρω. Έτσι ακριβώς όπως περιέγραφε και ο Πλάτωνας τη χαμένη Ατλαντίδα. Και το νησάκι αυτό υποστηρίζεται ότι εξαφανίστηκε από μια μεγάλη έκρηξη που προκάλεσε φοβερούς σεισμούς και καπνούς. Κατά τον Πλάτωνα οι καπνοί εκτοξεύονταν στον ουρανό, 40 χιλιόμετρα ψηλά. Αν ήταν πράγματι έτσι, τότε σίγουρα φαινόταν από τις ακτές της Ανατολικής και Κεντρικής Μεσογείου. Οι άνθρωποι παρακολουθούσαν σαστισμένοι τα καμώματα της φύσης, θαρρώντας ότι έβλεπαν τον ίδιο τον Ατλαντα να κρατά τον ουρανό στους ώμους του.
Όμως ο Αιγύπτιος ιερέας μίλησε για ένα νησί μεγάλο όσο η Λιβύη και η Ασία μαζί, που βρισκόταν έξω από τις Ηράκλειες Πύλες και όλα αυτά συνέβησαν 9.000 χρόνια πριν από το ταξίδι του Πλάτωνα στην Αίγυπτο. Οι άνθρωποι, όμως, δεν είχαν ανακαλύψει ολόκληρο τον κόσμο, παρά μόνο λίγα χιλιόμετρα γύρω από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Ίσως ακόμη και οι Ηράκλειες Πύλες να μην βρίσκονταν στα στενά του Γιβραλτάρ, αλλά να ήταν απλώς ένα στενό πέρασμα στο Αιγαίο, προς τον «έξω κόσμο». Πράγματι είχαν σχηματιστεί στενά περάσματα γης γύρω από τη Θήρα, ύστερα από τις απανωτές εκρήξεις του ηφαιστείου. Επίσης δεν έχει διευκρινιστεί αν ο Πλάτωνας έγραφε ότι το νησί ήταν «μείζον» = μεγαλύτερο από την Ασία και τη Λιβύη ή «μέσον» = ανάμεσα στη Λιβύη και τη Ασία. Αν η πραγματική λέξη είναι «Μέσον» τότε η Ατλαντίδα ήταν κάπου ανάμεσα στην Ασία και τη Λιβύη, άρα οδηγούμαστε και πάλι στη Θήρα.
Τέλος, όσον αφορά τη χρονική διαφορά ανάμεσα στον Πλάτωνα (9.000 χρόνια πριν) και τη μεγάλη Μινωική έκρηξη (1600-1500 π.Χ.), αξίζει να σημειώσουμε ότι στην αρχαία Αίγυπτο επικρατούσε διαφορετικό ημερολογιακό σύστημα από εκείνο των Ελλήνων, καθώς οι Αιγύπτιοι πρόσεθεταν ένα επιπλέον μηδενικό. Σύμφωνα λοιπόν με τους αστρολογικούς υπολογισμούς του Πλάτωνα, η καταστροφή της Ατλαντίδας είχε συμβεί μόλις 900 χρόνια πριν. Ο Πλάτωνας έζησε το 300 π.Χ., και αν όλα αυτά συνέβησαν 900 χρόνια νωρίτερα, τότε οι ιστορικές αναδρομές καταλήγουν ούτε λίγο ούτε πολύ στα χρόνια της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου της Θήρας. Ακόμη, σύμφωνα με τον Έλληνα ηφαιστειολόγο Δ. Γαλανόπουλο, λίγο πριν από τη μεγάλη έκρηξη, η Θήρα είχε κυκλικές ζώνες γης που ενώνονταν μεταξύ τους με στενές διώρυγες. Εξ άλλου, το γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένα ζωντανό αποτύπωμα στις ανασκαφές του Ακρωτηρίου, μαρτυρά ότι οι κάτοικοι της Θήρας είχαν φροντίσει έγκαιρα να τραπούν σε φυγή, προς αναζήτηση νέας πατρίδας.
Το μυστήριο της χαμένης Ατλαντίδας είναι απλώς ένας μύθος, με αμέτρητα αναπάντητα ερωτήματα. Πιθανότατα να μην υπήρξε ποτέ αυτή η χώρα. Παρόλα αυτά, η θεωρία για την ηφαιστειακή καταστροφή της Σαντορίνης εξακολουθεί να βασίζεται σε πραγματικές πηγές που θυμίζουν τον «Πλατωνικό Λόγο».
Ο μύθος της Ατλαντίδας [πηγή: Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ.]
Ανεξήγητα φαινόμενα - Πέτρινοι γίγαντες
ΣΑΡΣΕΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΓΑΛΑΖΟΛΙΘΟΙ
Οι μεγαλύτεροι ογκόλιθοι του Στόουνχεντζ είναι οι λεγόμενοι «Σαρσενικοί λίθοι». Αποτελούνται από ένα είδος πετρώματος το οποίο είναι σκληρότερο και από γρανίτη. Έχουν ύψος περίπου 9 μέτρων και βάρος 50 τόνων ο καθένας. Η μεταφορά τους έγινε από μια περιοχή που ονομάζεται Μάρλμπορο Ντάουνς, περίπου 30 χλμ. βόρεια του Στόουνχεντζ. Χρειάστηκαν τουλάχιστον 700 άνδρες για να μεταφέρουν καθέναν από τους ογκόλιθους αυτούς, κυλώντας τους πάνω σε κορμούς δέντρων και καλύπτοντας περίπου ένα χιλιόμετρο κάθε ημέρα. Πρέπει να χρειάστηκαν πάνω από 7 χρόνια για να μεταφερθούν όλοι οι Σαρσενικοί λίθοι στο Στόουνχεντζ. Για το τμήμα αυτό της όλης εργασίας χρειάστηκαν να εργαστούν πάνω από 1.000 άνδρες. Υπήρχαν επίσης και 80 μικρότεροι λίθοι τουλάχιστον που αποκαλούνται «Γαλαζόλιθοι», και οι οποίοι έχουν βάρος 4 τόνων ο καθένας. Οι Γαλαζόλιθοι προέρχονται από πολύ πιο μακριά. Μια μόνο περιοχή υπάρχει σε ολόκληρο τον κόσμο απ’ όπου θα μπορούσαν να προέλθουν, και αυτή βρίσκεται σε μια τοποθεσία τη Ουαλίας που απέχει περίπου 380 χλμ. από το Στόουνχεντζ.
Έτσι οι άνθρωποι του Στόουνχεντζ, χρησιμοποιώντας πρωτόγονα φυτικά σχοινιά, κορμούς δέντρων και εργαλεία φτιαγμένα από πέτρες και οστά, κατόρθωσαν να κάνουν μια κατασκευή, η οποία θα ήταν αρκετά δύσκολη ακόμα και για μια σύγχρονη κατασκευαστική εταιρεία, αφού κατόρθωσαν να μεταφέρουν σ’ αυτήν την πεδιάδα 60 γιγάντιους Σαρσενικούς λίθους και 80 βαρείς Γαλαζόλιθους από απόσταση δεκάδων χλμ.
πηγή: http://history-pages.blogspot.com
1. Οι μελλοντικοί χρόνοι του ρήματος
2. Υποθετικές προτάσεις
Υποθετικός-λόγος-υποθετικές-προτάσεις.pdf | |
File Size: | 143 kb |
File Type: |
3. Χρονικοί Προσδιορισμοί
Ε_ΓΛΩΣΣΑ_ΕΝ10_Χρονικοί_προσδιορισμοί.pdf | |
File Size: | 379 kb |
File Type: |
4.Τα διαλυτικά
Πότε βάζουμε διαλυτικά ;
Tα διαλυτικά σημειώνονται για να δείξουμε ότι ένα φωνήεν προφέρεται ξεχωριστά από το διπλανό του, π.χ. παιδάκια - παϊδάκια.
Στις λέξεις με υι βάζουμε διαλυτικά για να ξεχωρίσουμε την προφορά τους (π.χ. μυϊκός) από την προφορά του υι στις λέξεις υιοθεσία και υιοθετώ.
Στις λέξεις με ιυ δε βάζουμε διαλυτικά γιατί ποτέ δεν προφέρονται τα δύο φωνήεντα μαζί, π.χ. διυλίζω.
Όταν το προηγούμενο φωνήεν έχει τόνο, δε χρειάζονται διαλυτικά, π.χ. γάιδαρος.
Όταν έχουμε δίψηφα φωνήεντα (οι, ει, ου, αι, υι) ή συνδυασμούς (ευ, αυ) και τονίζονται, τότε ο τόνος μπαίνει στο δεύτερο γράμμα. Στο δεύτερο, επίσης, γράμμα μπαίνουν και τα διαλυτικά, αν τα δύο γράμματα δεν αποτελούν συνδυασμό, αλλά διαβάζονται χωριστά: π.χ. καΐκι, χαϊδεύω, γαϊδουράκι.
Όταν όμως ο τόνος έχει μπει στο πρώτο γράμμα, τότε σημαίνει ότι το δίψηφο φωνήεν ή ο συνδυασμός έχουν χωρίσει από μόνα τους και επομένως δε χρειάζεται να μπουν διαλυτικά. Ο τόνος παίζει τον ρόλο των διαλυτικών και γι' αυτό περιττεύουν και δεν πρέπει να μπαίνουν: π.χ. ρολόι, Μάιος, άυπνος, πλάι κλπ.
Πηγή: http://sainia.gr/index.php/e-taxi/mathimata-e-2020-2021/glossa-e/grammatiki-e/1241-ta-dialytika
Ε_ΓΛΩΣΣΑ_ΕΝ10_Διαλυτικά.pdf | |
File Size: | 656 kb |
File Type: |
5. Σύνθετες λέξεις με τη γη
Τα προθήματα γαιο- κ. γαιό- και γεω- κ. γεώ-
- Τα λεξικά προθήματα γαιο- κ. γαιό- κ. γαι- χρησιμοποιούνται για το σχηματισμό λέξεων που έχουν σχέση: 1. με την καλλιέργεια της γης ή με έκταση γης: γαιο-κτήμονας, γαιο-κτησία, γαιό-ραμα 2. με κάτι που προέρχεται από τη γή: γαι-άνθρακας 3. με κάτι που είναι φτιαγμένο από χώμα: γαιό-τοιχος, γαιό-σακος.
- Τα λεξικά προθήματα γεω- κ. γεώ- δηλώνουν ότι κάποιος ή κάτι σχετίζεται με τη Γη ή τη γη (ως έδαφος κ.λπ.): γεω-γονία, γεω-γραφώ (και τα παράγωγα γεωγραφία, γεωγραφικός, γεωγράφος), γεω-δαισία, γεω-δυναμική, γεω-ειδές, γεω-θερμία, γεω-θερμική, γεω-καρπία, γεω-κεντρικός, γεω-λογία, γεω-λογικός, γεω-μαγνητισμός, γεω-μαγνητικός, γεω-μέτρης (και τα παράγωγα γεωμετρία, γεωμετρικός), γεώ-μηλο, γεώ-μορο, γεω-μορφολογία, γεω-οικονομία, γεω-πλασία, γεω-πολιτική, γεω-πολιτικός, γεω-πονία (και τα παράγωγα γεωπονικός, γεωπόνος), γεω-ραντάρ, γεω-ργία (και τα παράγωγα γεωργήσιμος, γεωργικός, γεωργοκτηνοτροφικός, γεωργός), γεω-σεισμική, γεω-σκοπία, γεω-σκώληκας, γεω-στατική, γεω-στρατηγικός, γεω-σύγκλινο, γεώ-σφαιρα, γεω-τεκτονική, γεω-τεχνική, γεώ-τρηση, γεω-τροπισμός, γεω-τρύπανο, γεω-φυσική, γεω-φυσικός, γεώ-φυτα, γεω-χημεία, γεω-χρονολόγηση.
- Το επίθετο γαιώδης, -ης, -ες αναφέρεται 1. σε εκείνον που έχει τη σύσταση ή το χρώμα του εδάφους: τα γαιώδη χρώματα συνηθίζονται στη βυζαντινή αγιογραφία 2. σε εκείνον που περιέχει πολύ χώμα, που αποτελείται από χώμα: γαιώδεις όγκοι.
6.Επιρρήματα
Επιρρήματα from avramaki
Παραγωγή Γραπτού λόγου
Επανάληψη Ενότητας
Ε_τάξη_Γλώσσα_-_Επαναληπτικό_10ης_ενότητας__1_.pdf | |
File Size: | 961 kb |
File Type: |